Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), "Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi 2023 Sonuçları"nı açıkladı.
Buna göre, 2022 yılı itibarıyla 85 milyon 279 bin 553 olan ülke nüfusu geçen yıl 92 bin 824 kişi artarak 85 milyon 372 bin 377 kişi oldu.
Erkek nüfusun oranı yüzde 50,1 (42 milyon 734 bin 71 kişi), kadın nüfusun oranı yüzde 49,9 (42 milyon 638 bin 306 kişi) olarak kaydedildi.
Yıllık nüfus artış hızı, 2022'de binde 7,1 iken 2023'te binde 1,1'e geriledi.
İl ve ilçe merkezlerinde ikamet edenlerin oranı 2022'de yüzde 93,4 iken 2023'te yüzde 93 oldu.
Belde ve köylerde yaşayanların oranı ise yüzde 6,6'dan yüzde 7'ye yükseldi.
Türkiye'de ikamet eden yabancı nüfus bir önceki yıla göre 253 bin 293 kişi azalarak 1 milyon 570 bin 543 kişi oldu. Bu nüfusun yüzde 48,6'sını erkekler, yüzde 51,4'ünü kadınlar oluşturdu.
Yabancı uyruklu nüfus kapsamında; referans tarihinde geçerli ikamet veya çalışma iznine sahip kişiler, uluslararası koruma kimlik belgesi gibi ikamet izni yerine geçen kimlik belgesi olan ve referans tarihinde geçerli adres beyanı olan kişiler ve izinle Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığından çıkmış referans tarihinde geçerli adres beyanı olan mavi kart hamili kişiler değerlendirildi.
Kurs, turizm, bilimsel araştırma ve benzeri nedenlerle 90 günden kısa süreli vize veya ikamet iznine sahip yabancılar ile geçici koruma statüsüyle ülkede bulunan Suriyeliler nüfusa dahil edilmedi.
Bayburt, 86 bin 47 kişiyle en az nüfusa sahip il oldu
İstanbul'un nüfusu, bir önceki yıla kıyasla 252 bin 27 kişi düşerek 15 milyon 655 bin 924 kişiye geriledi. Türkiye nüfusunun yüzde 18,34'ünün ikamet ettiği İstanbul'u, 5 milyon 803 bin 482 kişiyle Ankara, 4 milyon 479 bin 525 kişiyle İzmir, 3 milyon 214 bin 571 kişiyle Bursa ve 2 milyon 696 bin 249 kişiyle Antalya izledi.
Bayburt, 86 bin 47 kişiyle en az nüfusa sahip il oldu. Bu ili, 89 bin 317 kişiyle Tunceli, 92 bin 819 kişiyle Ardahan, 148 bin 539 kişiyle Gümüşhane ve 155 bin 179 kişiyle Kilis takip etti.
Yaşlı nüfus arttı, ortanca yaş yükseldi
Türkiye'nin 2007 ve 2023 yılı nüfus piramitleri karşılaştırıldığında, doğurganlık ve ölümlülük hızlarındaki azalmaya bağlı olarak, yaşlı nüfusun arttığı ve ortanca yaşın yükseldiği görüldü.
Türkiye'de 2022'de 33,5 olan ortanca yaşın, 2023'te 34'e çıktığı tespit edildi. Cinsiyete göre incelendiğinde, ortanca yaşın erkeklerde 32,8'den 33,2'ye, kadınlarda ise 34,2'den 34,7'ye çıktığı hesaplandı.
Ortanca yaşın illere göre dağılımına bakıldığında, Sinop'un 42,8 ile en yüksek ortanca yaş değerine sahip il olduğu belirlendi. Bu ili, 42,4'er ile Giresun ve Kastamonu izledi. Öte yandan 21,2 ile Şanlıurfa en düşük ortanca yaşa sahip il oldu. Şanlıurfa'yı, 22,7 ile Şırnak ve 24 ile Ağrı takip etti.
Ortanca yaşın illere ve cinsiyete göre dağılımı incelendiğinde, erkeklerde 41,9 ile Sinop en yüksek ortanca yaşa sahip il oldu. En düşük ortanca yaşa sahip yer ise 20,7 ile Şanlıurfa olarak belirlendi. Kadınlarda 43,8 ile Sinop yine en yüksek ortanca yaş değerini alırken Şanlıurfa 21,6 ile en düşük ortanca yaş değerine sahip il olarak kayıtlara geçti.
Hiç evlenmeyenlerin oranı erkeklerde daha yüksek
Türkiye'de 2009 ve 2023 yılı cinsiyete göre medeni durumun dağılımı incelendiğinde, erkeklerde hiç evlenmeyenlerin oranının kadınlara göre daha yüksek olduğu, kadınlarda ise eşi ölenlerin ve boşananların oranının erkeklerden daha fazla olduğu belirlendi. Evlilerin oranının 2009 ve 2023 yılında her iki cinsiyette de birbirine yakın oranlarda olduğu hesaplandı.
Çalışma çağı olarak tanımlanan 15-64 yaş grubundaki nüfusun oranı, 2007 yılında yüzde 66,5 iken 2023'te yüzde 68,3 oldu. Çocuk yaş grubu olarak tanımlanan 0-14 yaş grubundaki nüfusun oranı yüzde 26,4'ten yüzde 21,4'e gerilerken 65 ve daha yukarı yaştaki nüfusun oranı ise yüzde 7,1'den yüzde 10,2'ye yükseldi.
Çalışma çağındaki birey başına düşen çocuk ve yaşlı birey sayısını gösteren toplam yaş bağımlılık oranı, 2022 yılında yüzde 46,8 iken 2023 yılında yüzde 46,3'e düştü.
Çalışma çağındaki birey başına düşen çocuk sayısını ifade eden çocuk bağımlılık oranı, yüzde 32,3'ten yüzde 31,4'e gerilerken çalışma çağındaki birey başına düşen yaşlı birey sayısını ölçen yaşlı bağımlılık oranı yüzde 14,5'ten yüzde 15'e çıktı. Diğer bir ifadeyle, Türkiye'de 2023 yılında çalışma çağındaki her 100 kişi, 31,4 çocuğa ve 15 yaşlıya bakıyor.
Ülkede kilometrekareye düşen kişi sayısı 111
Nüfus yoğunluğu olarak tanımlanan "bir kilometrekareye düşen kişi sayısı" Türkiye genelinde 111 oldu. İstanbul, kilometrekareye düşen 3 bin 13 kişi ile nüfus yoğunluğu en yüksek il olarak kayıtlara geçti. Bu ilden sonra 582 kişi ile Kocaeli ve 373 kişi ile İzmir sıralandı.
Diğer yandan nüfus yoğunluğu en az olan il ise bir önceki yılda olduğu gibi, kilometrekareye düşen 12 kişiyle Tunceli olarak belirlendi. Bu ili, 19 kişiyle Ardahan ve 21 kişiyle Erzincan izledi.
Yüz ölçümü büyüklüğünde ilk sırada yer alan Konya'nın nüfus yoğunluğu 60, en küçük yüz ölçümüne sahip Yalova'nın nüfus yoğunluğu ise 360 olarak gerçekleşti.
2022-2023 yılları itibarıyla illerin nüfusları şöyle:
Toplam 85 279 553 85 372 377 İstanbul 15 907 951 15 655 924 Ankara 5 782 285 5 803 482 İzmir 4 462 056 4 479 525 Bursa 3 194 720 3 214 571 Antalya 2 688 004 2 696 249 Konya 2 296 347 2 320 241 Adana 2 274 106 2 270 298 Şanlıurfa 2 170 110 2 213 964 Gaziantep 2 154 051 2 164 134 Kocaeli 2 079 072 2 102 907 Mersin 1 916 432 1 938 389 Diyarbakır 1 804 880 1 818 133 Hatay 1 686 043 1 544 640 Manisa 1 468 279 1 475 716 Kayseri 1 441 523 1 445 683 Samsun 1 368 488 1 377 546 Balıkesir 1 257 590 1 273 519 Tekirdağ 1 142 451 1 167 059 Aydın 1 148 241 1 161 702 Van 1 128 749 1 127 612 Kahramanmaraş 1 177 436 1 116 618 Sakarya 1 080 080 1 098 115 Muğla 1 048 185 1 066 736 Denizli 1 056 332 1 059 082 Eskişehir 906 617 915 418 Mardin 870 374 888 874 Trabzon 818 023 824 352 Ordu 763 190 775 800 Afyonkarahisar 747 555 751 344 Erzurum 749 754 749 993 Malatya 812 580 742 725 Sivas 634 924 650 401 Batman 634 491 647 205 Tokat 596 454 606 934 Adıyaman 635 169 604 978 Elazığ 591 497 604 411 Zonguldak 588 510 591 492 Kütahya 580 701 575 674 Şırnak 557 605 570 745 Çanakkale 559 383 570 499 Osmaniye 559 405 557 666 Çorum 524 130 528 351 Ağrı 510 626 511 238 Giresun 450 862 461 712 Isparta 445 325 449 777 Aksaray 433 055 438 504 Yozgat 418 442 420 699 Edirne 414 714 419 913 Düzce 405 131 409 865 Muş 399 202 399 879 Kastamonu 378 115 388 990 Kırklareli 369 347 377 156 Niğde 365 419 377 080 Uşak 375 454 377 001 Bitlis 353 988 359 747 Rize 344 016 350 506 Siirt 331 311 347 412 Amasya 338 267 339 529 Bolu 320 824 324 789 Nevşehir 310 011 315 994 Yalova 296 333 304 780 Hakkari 275 333 287 625 Kırıkkale 277 046 285 744 Bingöl 282 556 285 655 Kars 274 829 278 335 Burdur 273 799 277 452 Karaman 260 838 263 960 Karabük 252 058 255 242 Kırşehir 244 519 247 179 Erzincan 239 223 243 399 Sinop 220 799 229 716 Bilecik 228 673 228 058 Iğdır 203 594 209 738 Bartın 203 351 207 238 Çankırı 195 766 205 501 Artvin 169 403 172 356 Kilis 147 919 155 179 Gümüşhane 144 544 148 539 Ardahan 92 481 92 819 Tunceli 84 366 89 317 Bayburt 84 241 86 047