Almanya‘dan ülkemize dönenler ile halen Almanya‘da çalışmaya devam eden okurlarımızdan gelen soruları birleştirerek toplu olarak cevap vermeye çalışacağım.
Gelen soruların önemli bir kısmı, 65 yaşından evvel Almanya‘dan Türkiye‘ye dönen vatandaşlarımızın pirim iadeleri ile ilgilidir.
SORU : Almanya‘dan pirim iadesini kimler ve ne zaman talep edebilir ?
CEVAP: Almanya‘yı terk eden Türk vatandaşları, Almanya‘da mecburi sigortalıklarının sona erdiği tarih itibariyle (hastalık parası,işsizlik parası vs…) ödemelerinin bitim tarihinden itibaren iki yıllık bekleme süresini doldurdukları takdirde kişi kendinden kesilen pirim iadesi talebinde bulunabilir. İş verenin payı devlete kalır.
SORU: Pirimlerini geri alanlar, 65 yaşını doldurunca devlete kalan pirim için müracaat edildiğinde emekli hakkı doğar mı?
CEVAP : Almanya‘da emeklilik pirimlerini geri alanlar, tüm sosyal güvenlik haklarını kaybederler. Kişi 65 yaşına girse de devlete kalan pirimle emekli olamaz.
SORU: Türk kökenli olupta Alman vatandaşlığını alanlar, pirimlerini geri alabilirler mi?
CEVAP : Alman vatandaşlığına geçenlerin pirimleri geri alma şartı olan kesin dönüş yapma koşulunu yerine getirmleri mümkün değildir. Almanya‘ya her zaman tekrar dönme imkanları olduğu için bu haktan yararlanamazlar. Bu nedenle Alman vatandaşlarına birikmiş emeklilik pirimleri kendilerine iade edilmez.
SORU : Pirimleri geri almak için iki yıllık bekleme süresinde sağlık hizmetleri nasıl karşılanır?
CEVAP : Türkiye Çalışma Bakanlığı, Alman hükümetiyle yapılan görüşmelerde vatandaşların bu iki yıllık zamanda mağduriyetlerini önlemek için bekleme süresinin altı aya indirilmesini talep etmiştir. Henüz şu ana kadar bir anlaşmaya varılamamıştır. Türkiye‘ de bu iki yıllık süre içinde yurtdışından döviz karşılığında emekli olanlar SSK‘dan ücretsiz sağlık hizmetlerinden yararlanırlar. Ayrıca Türkiye‘de özel sağlık sigortalarına isteğe bağlı olarak hastalık sigortası yaptırmaları da mümkündür.
SORU : Pirim iadesi için Türkiye‘de nereye baş vurmak gerekiyor?
CEVAP : Almanya‘yı terk eden bir Türk vatandaşı, LVA‘dan yani Alman Emekli Kasası’ndan (Versicherungsverlauf) Hizmet Çizelgesi, bağlı bulunduğu belediyeden Kesin Dönüş Belgesi (Apmeldung) ve Nüfus Cüzdanıyla birlikte bizzat, ikamet ettiği yere yakın Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığına veya Sosyal Sigortalar İl Müdürlüğü‘ne müracaatta bulunabilir.
SORU : Borçlu olanların pirimlerine el konulur mu?
CEVAP : Alacaklı olan kişi, borçlunun emeklilik sigorta pirimini geri almak için başvuru yaptığını öğrenirse Emeklilik Kasası‘na yasal olarak tedbir koydurup, borçlunun birikmiş piriminden alacaklıya borcu kadar ödeme yapılabilir. Tabi bu da mahkeme kararıyla olur.
SORU : Türkiye Avrupa Birliği‘ne girerse emeklilik pirimlerimiz ne olacak?
CEVAP: Türkiye‘nin ne zaman ve ne şartlarda tam üye olacağı ortaya çıkmadan bu sorulara cevap vermek çok zor. Ancak Türkiye‘nin Avrupa Birliği‘ne üye olmasıyla serbest dolaşım hakkı sağlanırsa, yani Alman vatandaşları gibi istedikleri zaman Almanya‘ya gidip gelebilirse o zaman pirim iadesi ortadan kalkacaktır.
SORU : Kesin dönüş yapmak ne demektir?
CEVAP: Kesin dönüşün hukuki anlamı, ‚Almanya‘daki ikametimi kapatarak temelli olarak Türkiye‘ye dönüyorum‘ demektir. Kesin dönüş yapmak için ilk önce kişi bağlı bulunduğu belediyeye giderek Türkiye‘ye döneceğini bu nedenle kaydının silindiğine dair belge ister. Belediye yetkilileri kişinin isteğine dair (Apmeldung) yani kayıt silme belgesini tanzim ederek kişiye verir. Temelli dönenler için AOK Sigortasına, postaneye, vergi dairesine, emekli kasasına Türkiye‘ye döneceğini bildirir ve Türkiye adresini de verirse faydalı olur kanısındayım.
SORU: Aile birleşimi için ilk müracaat nereye yapılmalı?
CEVAP : Almanya‘ya eşinin yanına gelmek isteyen bir kimse, ilk önce Türkiye‘deki Alman Başkonsolosluğu‘na bizzat giderek müracaatını yapmalı, beraberinde evlilik cazdanını eşinin göndermiş olduğu davatiye ve Almanca dil kursunu tamamladığına ait belgeyi vermelidir. Konsolosluk, bu belgeleri aldıktan sonra Almanya‘daki yabancılar dairesi ile temasa geçip konuyu araştıracaktır. Bu araştırmada tayin edici unsur, evliliğin sahte olup olmamasıdır. Kişiden istenen, yeteri büyüklükte bir evin olması, oturma müsadesinin süresiz olması, en önemlisi yeteri kazanca sahip olmasıdır. Ev kirası ve yan giderler çıktıktan sonra kişinin gelirinin 1300 Euro olması istenilmektedir. Buradaki, konu kişi kirasını ödeyebilmeli ve geçimini çalışması sonucu elde edeceği kazancıyla sağlamalı, devlete yük olmamalıdır.
Sosyal Danışman Kudret Erdem‘in Notu:
Sevgili okurlarım, bize göndermiş olduğunuz soruların cevabı yine AVRUPA OLAY Gazetesi‘nde yayınlanmaktadır. Avrupa Olay Gazetesi, sizlerin her konuda sorularınızı cevaplandırmaya hazırdır. Gazetemizi alın, okuyun ve arkadaşlarınıza da verin.
Serbest çalışan vatandaşlarımız isterlerse iş yerleriyle ilgili her türlü ilanları da AVRUPA OLAY Gazetesi‘nde yayınlıyoruz. Bu konuda bize bir telefon etmeniz kafidir.
Sevgili okurlarım, yurtdışı emekliliğiyle ilgili bazı değişikler oldu. Bu konularda her an bizi arayıp gereken bilgileri bizden alabilirsiniz. Unutmayın; Döviz karşılığında Türkiye‘den emekli olmanın tam zamanıdır. Yurt dışından emekli olan bir kimse SSK‘ya ödemiş olduğu meblağı yıl sonunda Vergi Denkleştirmesi yaparken masraf gösterirse ödenen paranın bir kısmını vergi dairesinden alma hakkına sahiptir.
Sosyal Danışma Bürosu.
64807-Dieburg, Markt 13. Telefon. 06071 / 24398